Finansal Okuryazarlık Nedir? 6 İpucu ile Kapsamlı Rehber

Finans, belki de yaşamımızın en önemli parametrelerinden birisidir. Geleneksel pek çok yaklaşımda paranın her şey olmadığına dair sözleri çokça duyuyoruz. Ancak bir de realite var. Belki para her şey değil ama, hayatımızda oldukça önemli bir yere sahip. Paratik.net olarak finansal okuryazarlığınızı geliştirecek bilgileri sunmayı hedefliyoruz.

Parayla ilgili konuları daha iyi anlamak, analiz etmek ve bir sonuca varmak için finansal okuryazarlık anlamında kendimizi geliştirmemiz gerekiyor. Bu da bizi temel olarak finansal okuryazarlık nedir sorusuna götürür.

Finans okuryazarlığı ile kişisel ya da kurumsal finansal analizi yapabileceğiniz tüm bilgileri edinebilirsiniz.

Bu içerikte öğrenecekleriniz;

• Finansal okuryazarlık ne demek?
• Finansal beceriler nelerdir?
• Ekonomi okuryazarlığını nasıl geliştirebiliriz?
• Finansal okuryazarlık bize ne kazandırır?

O halde konu hakkındaki kapsamlı rehber içeriğimize başlayalım!

Finansal Okuryazarlık Nedir?

İlk olarak finansal okuryazarlık nedir sorusuyla başlayalım. Finansal okuryazarlık; bireylerin tasarruf, bütçe, borç ve yatırım gibi temel finansal kavramlar hakkında bilgi sahibi olma ve bu bilgileri karar alma sürecinde etkin bir şekilde kullanma becerisini ifade eder.

Finansal okur yazarlık ile hedeflenen bazı amaçlar vardır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz;

• Finansal kavramlarla ilgili bilgiler edinmek.
• Finansal kavramlara ulaşabilme yeteneği edinmek.
• Bireysel finans yönetimi becerisine sahip olmak.
• Finansal karar alma sürecine bu bilgileri etkin bir şekilde kullanmak.
• Gelecek için finansal planlama yapmak.

Finansal okuryazarlık nedir sorusuna bu şekilde detaylı bir yanıt verebiliriz.

Finansal Okuryazarlık Becerisine Sahip Olmanın Önemi

21. yy. hayatımızı sağlam bir temele oturtmak ve bu şekilde sürdürebilmek için pek çok beceriyi edinmemizi gerektiriyor. Bu becerilerden birinin finansal okuryazarlık olduğu yadsınamaz bir gerçek. Finansal anlamda özgür olabilmek için sadece yüksek gelire sahip olmak değil, aynı zamanda bunu yönetebilmek gerekir.

Günümüzde tasarruf bilinciyle birlikte geleceği de güvence altına almak gerekiyor. Bunu sadece finansal okuryazarlık ile gerçekleştirebiliriz. Para hesabı yapmak, parayı yönetmek, ekonominin temel kavramları hakkında bilgi sahibi olmak, ülke ekonomisini takip etmek, dünya ekonomi trendlerini takip etmek, bu anlamda oldukça önemli.

Finansal okuryazarlık ile sadece bugünün şartlarını değil aynı zamanda geleceğin yaşam şartlarını iyileştirmek amaçlanır. Bu anlamda emeklilik, sağlık ve diğer ihtiyaçlar da gözetilir.

Türkiye’de finansal okuryazarlık oranı araştırmalarına bakıldığında da ülkemizin bu alanda ilerleyeceği daha çok yolunun olduğunu da belirtmek gerekir. Bu nedenle finansal okuryazarlık seviyemizi sürekli olarak geliştirmeliyiz.

Temel Finansal Okuryazarlık Kavramları

Finansal okur yazarlık ne demek, öğrendik. Bu konuya adım atarken birçok yeni kavramla karşılaşırız. Birçoğu hakkında da genel olarak fikir sahibi değilizdir. Bu nedenle finansal okuryazarlığın temel kavramlarını ayrıca ele almak istiyorum. Sonraki başlıklarda önereceğim kaynaklarda karşılaşabileceğiniz bazı temel kavramlar şu şekilde;

1. Bütçe: Bireyin ya da bir kuruluşun geleceğe yönelik olarak tasarladığı gelir ve giderleri ayrıntılarıyla gösteren bir çizelgedir. Bütçe, finansal okuryazarlık nedir sorusunun temelini oluşturur. Gelir ve gider dengesini sağlamak, finansal yönetim noktasında etkin bir beceridir.
2. Tasarruf: Gelir ve gider arasındaki pozitif farktır. Gelirleri arttırmak ve giderleri kısmak üzerine yapılacak her çalışma tasarruf olarak nitelendirilebilir.
3. Borç ve Kredi: Finans piyasalarının hem bireyler hem de kurumlar açısından önemli bir kavramıdır. Borç, belirli bir tarihte ya da ödeme planında geri verilmek üzere alından para vb. araçları ifade eder. Kredi ise bankalar aracılığıyla belirli bir faiz karşılığında alınan borçtur.
4. Yatırım: Yatırım, parasal kaynağın ya da bir kıymetin, daha fazla gelir sağlamak amacıyla kullanılmasıdır.
5. Temel Ekonomik Terimler: Faiz, enflasyon, sermaye piyasası, hisse senedi, tahvil gibi kavramları ifade eder. Ekonomideki temel terimleri öğrenerek finansal okuryazarlığınızı önemli ölçüde ilerletebilirsiniz.
6. Finansal Risk: Para ya da değerli bir varlığın alım – satım aşamasında değer kaybına uğrama olasılığını ifade eder. Birçok finansal risk vardır ve hepsinin öğrenilmesi gerekir.

Elbette bu kavramları bilmek, finansal okuryazarlığınızı önemli ölçüde ilerletecektir. Ancak daha fazlasına ulaşarak kusursuz bir finansal kültür ve birikime sahip olmanız önemlidir.

Finansal Okuryazarlık Nasıl Öğrenilir?

Finansal okuryazarlık nedir sorusunu yanıtladık. Peki, finansal okuryazarlık nasıl öğrenilir? Bu konuda temel olarak araştırma yapmanızı ve bilmediğiniz kavramları not ederek yeniden araştırma yapmanızı önereceğim.

Bu süreçte takip edebileceğiniz birçok kaynak var. Bunları şu şekilde açıklayabiliriz;

1- Araştırma Yapın

Finansal okuryazarlık eğitimi ne işe yarar diye soruyor olabilirsiniz. Temel anlamda finansal bilgilerinizi geliştirmek bir yana belki de en önemli faydası araştırma yapmayı öğretmesidir.

Yukarıda sizlere verdiğim finansal terimler, bu fitili ateşlemenize yardımcı olacaktır. Örneğin borç ve kredileri araştırırken finansal yönetim gibi bilmediğiniz bir kavramla karşılaşabilirsiniz. Bunu da araştırmalı ve bilgi düzeyinizi en üst seviyeye çıkarmalısınız.

Sürekli araştırma yapmak, bu işin temelini oluşturuyor. Örneğin 1 ay gibi kısa bir sürede her gün araştırma yaparsanız, bu süre sonunda ne seviyeye geldiğinize kendiniz bile şaşırabilirsiniz.

Bu nedenle sürekli olarak finansal konular hakkında araştırmalar yapmanızı öneriyorum.

2- Ekonomi Haberlerini Takip Edin

Ekonomi haberlerini takip etmek, finansal okuryazarlığınıza büyük bir katkıda bulunur. Örneğin haberleri takip etmeye başladığınızda her ayın 3’ünde enflasyon rakamlarının açıklandığını görebilirsiniz. Ya da belirli dönemlerde hangi verilerin açıklandığını ve bunları nasıl yorumlamanız gerektiğini anlamaya başlarsınız.

Ekonomi haberlerini takip edebileceğiniz en önemli iki kaynağı sizlere sunuyorum.

• Dünya
• BloombergHT

3- Finans Bloglarını Takip Edin

Bir konu hakkında kaliteli blog sitelerini takip etmek, güncel bilgilerden haberdar olmak açısından oldukça önemlidir. Finansal okuryazarlık anlamında da ekonomi ve finans bloglarını takip edebilirsiniz. İlk maddede söylediğim araştırma yapma adımı için bu kaynaklarda bilmediğiniz birçok kavram yer alacak.

Bu kavramları durmadan araştırın ve detaylı olarak inceleyin. Türkiye’de finans blogu açısından çok kaliteli siteler yok. Ancak bazı ekonomistlerin kişisel blog ve yazar sayfalarını takip edebilirsiniz. Finans blog önerilerim şu şekilde;

• Mahfi Eğilmez
• Atilla Yeşilada

Bu iki isim finansal okuryazarlık nedir sorusuna muhteşem yanıtlar vererek günlük ekonomiyi takip etmeniz için yeterli kaynağı oluşturacaktır.

4- Kaliteli Sosyal Medya Hesaplarını Takip Edin

Aslında buraya kadar hayatımızı finans ekseninde değiştirmeye çalıştığımızı anlamışsınızdır. Önemli olan, finansal gelişmelere ve bilgilere kendimizi maruz bırakmaktır.

Hemen herkesin her gün sosyal medyada vakit geçirdiğini söyleyebiliriz. Yukarıda verdiğim kişilerin ve haber sitelerinin sosyal medya hesaplarını mutlaka takibe alın. Söz konusu finans olduğunda Twitter çok daha etkili bir şekilde kullanılabiliyor. Ancak bunlarla sınırlı değil. İşte bazı hesap önerileri;

• Paratik
• Finans Gündem
• Para ve Finans
• Borsa Gündem

5- Video Eğitimlerden Faydalananın

Finansal okuryazarlık eğitimi ücretsiz bir şekilde alınabilir. Bunun en kolay yolu YouTube videolarına göz atmaktır. YouTube’da bu alanda içerik üreten birçok kanal bulunuyor. Ancak ben sizlere kanal bazlı değil eğitim videosu bazlı önerilerde bulunacağım. Aşağıdaki eğitimleri mutlaka izleyin;

6- Öğrendiklerinizi Uygulayın

Buraya kadar hangi kaynaklardan ne şekilde finansal okuryazarlık seviyenizi geliştirebileceğinizi açıklamaya çalıştım. İşin özeti olarak sürekli bir şekilde finans hakkında araştırmalar yapmak diyebiliriz. Gerçekten de finansal okuryazarlık nedir sorusunda en önemli aşama araştırma yapmaktır.

Kendinizi geliştirme sürecinde bütçe, tasarruf, yatırım, ekonomi, tahmin ve analiz üzerine birçok kavram hakkında bilgi sahibi olacaksınız. Şimdi bunları uygulama vakti! Bazı uygulama örneklerini sizler için sıraladım;

• Bütçe hakkında yeterince araştırma yaptığınızda kendinize basit bir bütçe tablosu oluşturabilir ve bunun takibini yapabilirsiniz. Her ayın sonunda bütçenizin mevcut durumunu inceleyebilir ve ne şekilde başarı sağladığınızı takip edebilirsiniz.
• Tasarruf planı oluşturarak finansal okuryazarlık alanında öğrendiklerinizi uygulayın. Emin olun edindiğiniz bilgiler işinize yarayacaktır.
• Ekonomik takvim hakkında bilgi sahibi olun. Türkiye’de ve Dünya’da belirli periyotlarda açıklanan verileri ve bunları nasıl okumanız gerektiğini öğrenin. Sonrasında bunu uygulayarak kendiniz de tahminlerde bulunabilirsiniz.

Finansal Okuryazarlık Eğitimi Almak Şart Mı?

Finansal okuryazarlık eğitimi almak şart değil. Hatta ücretli eğitimleri incelediğimde kaliteli bir şekilde bu işi öğreten bir kurs vb. bulamadım. Finansal okuryazarlık, bir kurs satın alarak videoları izledikten sonra öğrenilebilecek bir şey değildir. Katkısı olabilir.

21. yüzyılın en büyük sıkıntısı “edinilmiş bilgi” eksikliğidir. Yani bilgiyi edinmek için kişisel olarak çabalarsanız çok daha başarılı sonuçlar elde edersiniz. Yukarıdaki tavsiyelerde de değindiğim kaynakları takibe almaya başladığınızda ve araştırma yaptığınızda hiçbir eğitim almanıza gerek kalmayacaktır.

Finans Okuryazarlığı Size Ne Kazandırır?

Yazının en başında finansal okuryazarlık nedir konusunu açıklamadan önce finansal bilgilerin hayatımızdaki öneminden bahsetmiştim. Finans, bireysel ve kurumsal tüm yaşamın en önemli parçalarından birisidir.

Son zamanlarda yapay zekanın popüler hale gelmesiyle birlikte insanın daha çok kendisini geliştirmesi ve güncel kalması gerekecek. Bu nedenle finansal okuryazarlık da günümüzde hemen her Türk vatandaşının edinmek zorunda olduğu bir beceri diyebiliriz.

Finansal okuryazarlık becerisine sahip olmanın insana sağlayacağı faydalar nelerdir?

• Finansal Bağımsızlık: Gelirlerinizi yönetmek, tasarruf etmek, yatırım yapmak gibi becerilerin hepsi finansal bağımsızlığınızı sağlama noktasında etkilidir. Finansal bağımsızlık ise bu uğurda edinebileceğiniz en önemli kazanımdır.
• Borç Yönetimi: Hepimiz bir şekilde borçlanıyoruz. Borç ve kredi konusunda bilgi sahibi olarak borç yönetimi becerilerini finansal okuryazarlık ile kazanabilirsiniz.
• Risk Yönetimi: Finansal riskleri tanıma ve yönetme becerisi kazandırır. Yatırım yaparken hangi riskleri aldığınızı bu şekilde ölçebilirsiniz.
• Karar Verme Yeteneği: Karar verme yeteneğinin en önemli olduğu alan belki de ekonomi – finanstır. Her şeyi bilmek önemlidir, ancak hızlı ve doğru bir şekilde karar alamıyorsanız çok da işinize yaramayacaktır. Bu nedenle karar verme yeteneği de önemli kazanımlar arasında sayılabilir.
• Doğru Finansal Davranışlar: Finansal okuryazarlık ile edineceğiniz en önemli kazanım, finansal davranışları düzenleme ve doğru işler yapma noktasında gerçekleşir.
• Analiz Yeteneği: Hayatımızda pek çok alanda analiz yapmaya ihtiyaç duyarız. Doğru analiz ve beraberinde doğru kararlar alma, finansal okuryazarlık ile mümkün hale gelir.

Ekonomi Okuryazarlığını Geliştirmek İçin Sahip Olmanız Gereken Beceriler

Finans ve ekonomi okuryazarlığını geliştirmek için bazı becerileri edinmeniz gerekiyor. Bu beceriler, daha hızlı ilerlemenizi sağlayacaktır. Ayrıca aşağıdaki konuları detaylı olarak araştırarak ve öğrenerek kolay bir şekilde konuları kavramanız mümkün hale gelir.

İşte finansal okuryazarlık nedir ne işe yarar sorusunun özünü oluşturan o beceriler;

• Bütçe Yönetimi
• Yatırım ve Tasarruf
• Borç Yönetimi
• Vergi Bilgisi
• Finansal Risk Yönetimi
• Emeklilik Planlaması
• Finansal Ürünler
• Ekonomi ve Piyasa Bilgisi
• Finansal Hedefler

Bu konulara yoğunlaşarak daha hızlı bir şekilde ilerleyebilirsiniz. Günümüzde hemen herkesin finansal anlamda edinmesi gereken beceriler bu şekildedir.

Finansal Okuryazarlığınız İçin Neler Sunuyoruz?

Paratik.net olarak finansal okuryazarlığınızı geliştirme mottosuyla hareket ediyoruz. İçeriklerimizin tamamı finans ile alakalı konulardan oluşuyor. Aşağıdaki kategorilere ve bunlara ait içeriklere göz atarak finans okuryazarlığınıza katkıda bulunabilirsiniz;

• Para Kazanma kategorisiyle bütçenizin gelir kısmını ilgilendiren ve para kazanabileceğiniz birçok yönteme değindiğimiz içeriklere ulaşabilirsiniz.
• İş Fikirleri kategorisiyle sermayenizi hangi işlerle değerlendirebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
• Evde Ek İş kategorisi, evden çalışarak nasıl ek gelir yaratabileceğiniz üzerine içerikleri bünyesinde barındırıyor.
• Fiyatlar kategorisinde ülke ekonomisini ilgilendiren güncel fiyat bilgilerine ulaşabilirsiniz.
• Kariyer kategorisinde iş hayatınızı etkileyebilecek birçok mesleğe ve gelir düzeylerine değiniyoruz.
• Yurtdışı İş İmkanları kategorisinde yurt dışında çalışmak isteyenlere ülkelerin asgari ücreti, iş ilanları ve iş imkanları ekseninde içerikler üretiyoruz.

SONUÇ

Finansal okuryazarlık nedir sorusuyla başlayan rehberimizi farklı birçok konuya değinerek aktardık. Sonuç olarak bu konunun temelinde araştırma yapmak ve öğrenmek yatıyor. Siz ne kadar çok araştırma yaparsanız daha çok öğrenirsiniz. Ne kadar çok öğrenirseniz o kadar çok finansal piyasalara hâkim olursunuz.

Bunun sonucunda ekonomik refaha ulaşmış bireyler olarak daha özgür bir şekilde hareket edebilir, sağlıklı düşünme ve karar alma yeteneğinizi geliştirebilirsiniz.