Bilirkişi Nasıl Olunur 2023 / Görev ve Maaşları

Hukuki işlem süreçlerinde, savcı ya da hakimin talebiyle konunun uzmanı olan kişinin görüşü gerekir. Böyle durumlarda bilirkişilere başvurulur. Meslek hayatında belirli bir kıdeme ulaşmış çoğu insan bilirkişi olmak için başvurularda bulunuyor.

Bilirkişi nasıl olunur diye merak ettiğinizi biliyorum. Kulağa oldukça havalı geliyor değil mi? Bu nedenle yazımda bilirkişilere dair merak edilen bütün soruları cevaplayacağım.

Tabii ki sadece nasıl olunur sorusuyla sınırlı kalmayacak yazımız. Bilirkişi görevleri ve maaşları nelerdir, gibi merak ettiğiniz pek çok sorunun cevabını da bu yazıda bulabilirsiniz. Okumaya devam edin!

Bilirkişi Nedir?

Yazımıza öncelikle bilirkişi ne demek açıklayarak başlayalım. Bilirkişi, hakim ya da savcılar tarafından uygun durumlarda çağrılan ve çözülmesi uzmanlık ve teknik bilgi gerektiren konularla ilgilenen kişidir. Bilirkişiler, görevlerine dair usule uygun şekilde yemin eder ve taraf tutmadan bilgi aktarırlar.

Bilirkişi olarak Adli Tıp Kurumu tarzı kurumların çalışanlarına da başvurulabilir. Bunun yanı sıra akademisyenler ya da uzmanlığını başka bir alanda tamamlamış ve ispat etmiş kişilere de bilirkişi denir.

Pek çok konu bilirkişilik alanına girebilir. Sahte para tespiti, bir sanat eserine değer biçilmesi, hasar tespitinin yapılması gibi birbirinden farklı konuda bilirkişiye ihtiyaç duyulabilir.

Bilirkişiler illa ki bir insan olmak zorunda değildir. Kurumlara da bilirkişi olarak başvurulabilir. Örneğin, sahte para davalarında bilirkişi olarak Merkez Bankası gösterilebilir.

Bilirkişi Ne İş Yapar?

Bilirkişi, gerekli görüldüğünde hakim ya da savcı tarafından görevlendirilir. Bilirkişilerin uzman oldukları alanda özel ve teknik bilgilere sahip olmaları gerekir. Uzmanlıkları doğrultusunda yardım talebinde bulunan kişi ya da kurumlara hizmet etmekle yükümlüdürler. Bilirkişi görev ve yetkileri bunlarla sınırlı değildir. Aşağıdaki listeyi detaylıca inceleyelim;

• Bilirkişi, hakim ya da savcı tarafından çağrıldığında görevi kabul eder. Aksi takdirde görevi kabul etmemesine dair geçerli bir neden yoksa tanıklığa ilişkin disiplin hükümleri uygulanır.
• Bilirkişi tarafsızdır. Sır saklamakla yükümlüdür.
• Kendisine belirtilen gün ve saatte mahkemede bulunur.
• Bilgisine başvurulan konuda usule uygun yemin eder.
• Bilirkişi görevini özveri ve özenle yerine getirir.
• Görevi başkasına devretmez.
• Hatalı görevlendirilme durumlarını mahkemeye bildirir.
• Her zaman doğruyu beyan eder.
• Fikri sorulan konuda oy ve görüş bildirir.
• İncelemeler sonrası vardığı sonuçları açıklayan bir rapor hazırlar.

İlginizi çekebilir: Zabıt Katibi Nasıl Olunur

Bilirkişi Nasıl Olunur?

Bilirkişiler gerçek ya da tüzel kişilerdir. Bir kimsenin bilirkişi olabilmesi için uzmanlaştığı alanda en az 3 sene çalışmış olması gerekir. Bunun yanı sıra bir bilirkişi eğer meslek kurumuna bağlı ise (doktorluk, mühendislik gibi) uzman olduklarını belirtmek için sertifikaya ihtiyaçları vardır.

Adalet Bakanlığı her yıl bilirkişi ilanı yayımlar. Bu ilanları yakından takip ederek uzmanı olduğunuz alan için bilirkişilik başvurusunda bulunabilirsiniz.

Kimler Bilirkişi Olabilir?

Bilirkişi olmak için belirli bir kısıtlayıcı etken yoktur. Avukat, doktor, mühendis, akademisyen, hemşire hatta esnaflar bile bilirkişi olabilirler. Bilirkişi olmak için kişinin kendi alanındaki bütün mesleki bilgilere sahip olması gerekir. Uzmanı olduğu alanda bilirkişi olmak isteyenler Adalet Bakanlığı’na başvurmalıdır.

Bilirkişi Olma Şartları Nelerdir?

Nasıl bilirkişi olunur sorusunu cevaplandırdık. Bilirkişi olmak için nereye başvurulur artık biliyoruz. Peki bilirkişi olabilmek için hangi şartları yerine getirmemiz gerek? Aşağıdaki listede bilirkişi olma şartları detaylı bir şekilde verilmiştir;

• Fiil ehliyetine sahip olmak. Yani, kişi kendi eylemiyle hak sahibi olmalıdır.
• 25 yaşını doldurmuş olmak. 25 yaş altı kişiler bilirkişi olabilmek için Adalet Bakanlığı’na başvuramazlar.
• Disiplin ihlalleri nedeniyle memurluktan atılmamış olmak.
• Devlete karşı suç işlememiş olmak. (sahtecilik, güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık, rüşvet, hırsızlık, kaçakçılık, zimmet, yalancı şahitlik, hileli iflas vb.)
• Uzman olduğu alanda en az 3 yıllık tecrübeye sahip olmak.
• Daha öncesinde bilirkişi listesinden çıkarılmamış olmak.
• Bilirkişilik alanında temel eğitimini tamamlamış olmak.

Yukarıda belirtilen bilirkişilik şartlarını karşılayan herkes bilirkişi olmak için başvuruda bulunabilir.

Bilirkişilik Başvurusu Nasıl Yapılır?

Uyap Bilirkişi Portalı burada yardımınıza koşuyor. Bilirkişi olmak isteyenler bilirkişilik başvurusu için aşağıdaki adımları sırasıyla takip edebilir;

• E-Devlet üzerinden Uyap Bilirkişi Portalı’nı kullanarak her yıl açılan bilirkişi ilanlarını kontrol etmelisiniz. Sitede her yıl düzenli olarak bilirkişi ilanları yayımlanır.
• ”Başvuru Yap” menüsüne tıklayarak başvuru adımlarını takip etmelisiniz.
• Karşınıza bir form çıkacak. Formu eksiksiz bir şekilde tamamlamanız şart.
• Eksik bilgiler tamamlandıktan sonra e-imza ile başvuru tamamlanır. Eksik bilgi bıraktığınız takdirde başvurunuz dikkate alınmaz.

Bütün adımları takip ettiğiniz sürece Uyap bilirkişi başvuru sayfasından kolaylıkla başvurularınızı gerçekleştirebilirsiniz.

İlginizi çekebilir: Vergi Müfettişi Nasıl Olunur

Bilirkişi Maaşları

Bilirkişi başvurunuzu yaptıysanız ve olumlu sonuç aldıysanız tebrikler. Şimdi bir başka merak edilen konuya geçelim: Bilirkişi Maaşları.

Bilirkişi olarak görevlendirildiğinizde size belirli bir ücret ödemesi yapılır. Bu sayede halihazırda bir kazancınız varken ek gelir elde edebilirsiniz.

14 Aralık 2022’de, 2023 yılı Bilirkişilik Asgari Ücret Tarifesi yayımlanmıştır. Resmi Gazete tarafından yayımlanan Ücret Tarifesi listesini inceleyebilirsiniz;

•  İcra ve iflas daireleri ile satış memurluklarında görülen işler için 580,00 TL
• Sulh hukuk ve tüketici mahkemelerinde görülen dava ve işler için 580,00 TL
• İcra hukuk ve icra ceza mahkemelerinde görülen dava ve işler için 580,00 TL
• Asliye hukuk mahkemelerinde görülen dava ve işler için 960,00 TL
• Aile, iş ve kadastro mahkemelerinde görülen dava ve işler için 770,00 TL
• Asliye ticaret ile fikri ve sınaî haklar mahkemelerinde görülen dava ve işler için 1.160,00 TL
• İdare ve vergi mahkemelerinde görülen dava ve işler için 960,00 TL
• Cumhuriyet başsavcılıklarında yürütülen soruşturmalar için 580,00 TL
• Sulh ceza hâkimliklerinde görülen işler için 580,00 TL
• Asliye ceza mahkemelerinde görülen dava ve işler için 960,00 TL
• Ağır ceza mahkemelerinde görülen dava ve işler için 1.160,00 TL
• Bölge adliye ve bölge idare mahkemelerinde görülen dava ve işler için 1.220,00 TL
• Yargıtay ve Danıştay’da ilk derece mahkemesi sıfatıyla görülen dava ve işler için 1.540,00 TL

İlginizi çekebilir: Ocak 2023 Avukat Maaşları

Bilirkişi Nitelikleri Nelerdir?

Hakimler hukuki konularda en yetkin kişilerdir. Hakimler zaman zaman uyuşmazlıkları gidermek için hukuk dışında yetkinliği bulunan bilirkişilere ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle bilirkişiler oldukça önemlidir.

Böyle bir görevi üstlenen kişilerin sahip olması gereken bazı özellikler vardır. Bunların başında dürüstlük gelir. Çünkü bilirkişiler hakime yargılama sürecinde karar verilmesi açısından yardımcı olurlar.

Bilirkişi raporları delil niteliği taşımasa da hakimin vereceği kararın sıhhati etkilenir. Raporlarında gerçeği yansıtmayan bilirkişiler de Türk Ceza Kanunu’nun 276’ncı maddesi uyarınca cezalandırılabilir.

Bunun dışında bir bilirkişinin tarafsız olması gerekir. Hepimiz bir hakimden taraflara karşı eşit davranmasını isteriz. Aynı şey bilirkişilerden de beklenir. Tarafsızlığı güvence altına almak için Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 271’inci maddesinde bilirkişiye yemin verdirilmesi öngörülür. Bu maddede tarafsızlığa vurgu yapılır.

Bilirkişi aynı zamanda güvenilir olmalıdır. Hakimlerden ahlaka uygun hareket etmelerini ve güvenilir olmalarını bekleriz. Aynı şey bilirkişiler için de geçerlidir. BKYön madde 10’da, bilirkişinin, kişilerin adalete olan güvenini zedeleyecek her türlü davranıştan kaçınacakları belirtilmiştir.

Sıkça Sorulan Sorular